İnsanın ne olması gerektiği üzerine düşünmek delirtici bir deneyim olmaktadır. Ancak bundan daha delirtici olan, “insan” kavramının içinin boşaltılarak anlamsız terimlerle doldurulmuş hâlidir. Günümüz dünyasında “insan” dediğimizde artık sahici bir özden değil, yapay bir yansımadan bahsedilmektedir. O hâlde şu sorular kaçınılmazdır: İnsan nedir? Onu hangi değerlerle beslemeliyiz? Neden sonsuz bir açlık içinde tükenmektedir?
Modern İnsan ve Çöküşün Anatomisi
Antikçağ filozoflarının “düşünen hayvan” tanımı artık çağın dışında kalmış bir söylem hâline gelmektedir. Modern insan, sıradanlığın sığ sularında kaybolmuş, varoluşunun ağırlığını taşıyamayan bir asalak gibi yaşamaktadır. Yorgun, edilgen ve kendinden bıkmış bu insan, ölümünü bekleyen bir gölgeye dönüşmüştür. Bir zamanlar dünyayı yakabilen o yıkıcı güç, şimdi kendi yarattığı tanrılara dua etmektedir. Bu teslimiyet hâli, hem varlığın çöküşünü hem de insanın içsel kıyametini sembolize etmektedir.
Evren küçülmektedir. Bu küçülmenin nedeni, yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda ruhsal bir kıyamettir. Tanrı’nın kıyameti meçhul olsa da insanlığın kıyameti içimizdedir. İnsanlık, kendi tarihini unutarak, değersizliğini hayallerinden devşirmekte ve ruhunu kendi elleriyle tüketmektedir. Bu çöküş, “insanlık” denilen yapının en derin krizidir: artık ne yaratıcıdır ne de diridir; sadece boşlukta yer kaplayan bir nesnedir.
Boşlukta Var Olmak: İnsanlığın Yitimi
İnsan, yalnızlığın korkusuyla cesaretini kaybetmiş bir varlığa dönüşmüştür. Ezilmeyi lütuf sayan bedeni, köhnemiş bir aydınlık içinde çürümektedir. Kendine ve zekâsına yabancılaşan bu varlık, gecelerini zehir eden naifliğiyle kendi gölgesinden korkmaktadır. Uyurgezer bir hâlde, kaybolduğu mabedini aramakta ve varoluşun ağırlığı altında ezilmektedir. Bu bağlamda insan, artık bir düşten ibaret ontolojik hayalet hâline gelmektedir.
Damarlı Mermer: Olmamış İnsan Fenomeni
Kurtuluş, özlenen insanın yeniden çağrılmasıyla mümkün olmaktadır. Bu çağrı, Damarlı Mermer adıyla bir metafora dönüşmektedir: olmamış olanın, özlemle anılanın, “yeni insan” tahayyülünün sembolü… Damarlı Mermer, yozlaşmış insana alternatif bir varlık türü olarak önerilmektedir. O, sadece bir madde değil, aynı zamanda uyanışın, estetik direnişin ve metafizik bir yeniden doğuşun simgesidir.
Mermerin damarları kırmızı, mavi, siyah ve gri renklerle iç içe geçmiş bir ontolojik harita sunmaktadır. Bu damarlar, varlığın sürekliliğini değil, çatlağın içindeki güzelliği temsil etmektedir. Mermer bize tüm sırlarını vermez; sadece yüzeyde parlayan ipuçlarıyla özün bilgisini ima etmektedir. İşte bu yüzden “Damarlı Mermer”, hem estetik hem de etik bir arayışın mekânıdır.
Yeni İnsan’ın Manifestosu: Sertlik, Bilgelik ve Yaratıcı Yıkım
Damarlı Mermer, “aptallığın mezar kazıcısı” olarak tanımlanabilir. Zekânın, tehditkâr yaratıcılığın ve kendini aşma iradesinin sembolüdür. O, araçların değil amaçların hüküm sürdüğü yeni bir dünyanın kapılarını aralamaktadır. Bu sertlik, hayatı bir araç hâline getiren ortalama değerlere karşı bir başkaldırı olarak doğmaktadır. Damarlı Mermer’in dili acımasızdır ama bu acımasızlık, yeniden yaratımın zorunlu aracıdır.
Bu yeni mit, “felaketini kendi yazan insan”ın hikâyesidir. İçgüdüler yandaş olmuş, tahammülsüzlük bir doğum sancısına dönüşmüştür. Ortaya çıkan enerji, kaosun tanrılarını bile utandıracak kadar yıkıcı ve yaratıcıdır. Damarlı Mermer, Schopenhauer’ın sıkıntı kavramından doğmuş, ancak Nietzsche’nin yaratıcı kudretiyle birleşerek yeni bir insan tasarımına evrilmiştir.
Sonuç: Yeni Bir Ontolojiye Doğru
Damarlı Mermer, eski insanlığın çözülüşüne karşı yükselen bir estetik kehanettir. O, acının ve yıkımın içinden yeniden doğan bir varlık bilincidir. Sanatın, felsefenin ve varoluşsal direncin bileşiminden doğan bu yeni form, “insanlığın yeniden doğuşu” için bir çağrıdır.
Okura düşen görev, bu mermere dokunmak, damarlarını takip etmek ve onun içinde saklı yeni insanın izini sürmektir.
Can Murat Demir
kaç kere okudugumu bilmediğim ve daha da kaç kere okuyucagım….