Çocukken çok yoksul bir ailenin evladı olduğum için, bir ekmek fırınında çalışmıştım. 10 yaşlarında falandım o zamanlar.
Her taraf ekmek kırıntısıydı.
Bolluktan mıdır, yoksa fırın işçilerinin imansızlığından mıdır bilmem, kimse aldırmazdı yerdeki ekmeklere.
Ve ne garipti ki annemin; “yere düşen ekmeği kaldırıp üç defa öpüp alnına koymazsan çarpılırsın” öğretisi beynimi kemiriyordu o zamanlar. Çünkü Allah, hiçbir fırıncıyı çarpmıyordu. Hiçbir fırıncının, ağzı burnu eli kolu falan yamuk yumuk değildi. Üstelik bu adamlar, cehennem gibi fırınların hemen yanında çalışıyor olmalarına rağmen, Allah, hiçbirini ekmekleri çiğniyorlar diye o cehenneme atmıyordu. Annemin beni kandırdığını düşünmeye başlamıştım.
Ekmekler yere düşmeye devam ediyordu. Ekmek kırıntılarından yapılan bir halıda yürür gibiydik o zamanlar. Ekmekler yere düşüyordu ve hiç kimse kaldırıp öpüp alnına koymuyordu.
Basıp geçiyorlardı, düşen ekmek kırıntılarının üstüne. Garip olanı da, bu hengâmenin içinde yeni ekmekler yapmak için uğraşıyordı. O kadar çok kimsesiz çocuğa anne babalık yapmak varken, ısrarla, yeni çocuklar doğurmak isteyen insanlar gibi, yerdeki kimsesiz ekmeklere ve kırıntılarına aldırmadan yeni ekmekler yapıyorlardı.
Yere düşenleri görmüyor, üstlerine basıp geçiyorlardı.
İnsanla dolu koca şehirlerdeki gibi, ekmekle dolu fırınlarda da düşene itibar edilmiyordu. Basıyorlardı üstüne… Basıyorlardı ve geçip gidiyorlardı.
Tıpkı, insan dolu kocaman şehirlerde, düşünce, dostsuz kalan insanlar gibi, ekmeklerde düşünce unutuluyordu.
Bense, ilk zamanlar işimi yapabilmek yerine, yerden ekmek kaldırıp öperek alnıma koymakla meşguldüm. Beyaz önlüklü, yaşlı ustamız, önceleri gülerek karşılasa da bu durumu, sonra zamanla kızmaya başlamıştı.
Ama çarpılmaktan, çarpılarak yamuk yumuk bir bedene sahip olmaktan korktuğum için ısrarla, yerden ekmekleri kaldırıyor üç defa öpüp alnıma koyduktan sonra, yüksek bir yerlere koyuyordum. Bazende, yere düşen ekmeğin yeri, satılmak için bakkalara gidecek kasanın ta kendisiydi.
Küçücük köyünden çıkıp, koca şehre gelince, herkese yardım etmekten geri durmayan saf bir köylü gibi, bütün ekmeklere yardım elimi uzatıyordum.
Sonra zamanla es geçmeye başladım bu yardım işlerini. İlk zamanlar, kalbimde bir pişmanlık taşıyor, Allah’ın bana kırıldığını düşünüp, geceleri yatmadan önce dualar edip, af diliyordum ondan. Ayaklarına dolanan kedi gibi dualarımla peşini bırakmıyordum her gece. Ama yine de, her sabah, düşen insanları ezip geçen, o koca şehirliler gibi düşen ekmekleri ezip geçmeye başlıyor, ya da görmezden geliyordum.
Önceleri yerden kaldırınca üç defa öpüp başıma koyardım.
Sonra iki defa öpmeye başladım…
Sonra bir.
Sonra hiç.
Daha sonraları öpmek bir yana, kaldırıp kasaların içine fırlatmaya başladım ve içimden Allah’a; ustabaşının kızdığını, onunla konuşup kaldırmama izin verirse, ekmekleri, annemin öğrettiği gibi yerden kaldıracağımı söyledim.
Ama günler geçiyor Allah bir türlü ustabaşıyla konuşmuyor, ya da konuşmuş olmasına rağmen bunu bana söylemiyordu. Ustabaşı da yoğun iş temposu yüzünden unutuyordu sanırım aralarında geçen konuşmayı.
Bu böyle bir süre devam etti. Ekmekleri öpmeden fırlatmaya devam ediyordum. Ve tabi bu zamanlarda Allah’tan da uzaklaşmaya başlamıştım. Çünkü O, artık beni de diğer fırıncılar gibi çarpmıyor, hemen yanı başımızdaki cehennem misali fırınlarda yakmıyordu. Ayrıca ustabaşıyla konuşmamış ve bana karşı da çok duyarsız kalmıştı.
Öpmeden bir tarafa fırlatmayla geçiştirmeye başlamıştım. Sıkılmıştım artık eğilip kalkmaktan. Zamanla bunu yapmayı da bıraktım. Basıp geçtim üstüne düşen ekmeklerin.
Yoksul insanlara acımadan, düşmüş insanları görmeden, onları ezip geçen kötü adamlar gibi, ben de basıp geçiyordum düşen her ekmeğe.
Sadece masanın üstünde duran, yani yüksekteki ekmeklere itibar etmeye başladım ben de. Tıpkı koca şehirlerde, fakir fukarayı görmeden yaşayarak, zirvelerdeki insanlara yalakalık yapanlar gibi, ben de masadaki ekmeklere yalakalık yapıyordum. Ve ne zaman ezan sesi duysam, yüzümü eğip Allah’tan utanıyordum.
Çocuktum…
İbrahim Sarp Baysu
