Bir ışık çıktı, Görünmez’in Nur’undan. Çıktı ve geri dönerek diğer ışıklara egemen oldu. Bir aydı o; diğer ayların içinde ışık saçarak kendini açığa vuran, ayların sultanıydı. Evi, Göğün en yüce katında bir yıldız. Tanrı onu «okumaz yazmaz» diye adlandırdı; çünkü o, soluğunu «h» çıkarmaya adamıştı; Tanrı onu, «kutsanmış » diye adlandırdı. Dualarının görkeminden dolayı; «Mekkeli» diye adlandırdı, kendisinin bulunduğu yerde oturduğundan dolayı. Tanrı, onun göğsünü genişletti, gücünü arttırdı ve üzerinden kaldırdı «senin sırtına ağır gelen» yükü ve kendi yetkisini yükledi. Tanrı onun Bedr’ini görünür kıldı, böylece o tüm bir ay olarak Yemame’nin bulutundan sıyrıldı ve güneş olarak Tihame (Mekke)’nin yan tarafından yükseldi ve ışığını tanrısal bağış kaynağından aldı.
O, kendi içinde gördüğünden başka bir şey bildirmedi, kendi davranışının gösterdiği gerçek dışında bir şeyin örnek alınmasını buyurmadı. Kendisi, Tanrının varlığında bulundu, başkalarını da Tanrı’nın varlığına kavuşturdu. Gördü, gördüğüne benzedi. Yol gösterici bir ışık olarak bırakıldı, böylece rehberliğin sınırlarını belirledi. Hiç kimse, onun gerçekten neyi simgelediğini anlayamaz, Katıksız Olan’dan başka. Çünkü o, Katıksız
Olan’ın varlığını doğruladı ve ona eşlik etti, öyle ki aralarında hiçbir fark kalmadı. Bilgeler, onun gerçek niteliğine ilişkin bilgileri olduğu halde, kendisini öz olarak tanımlayamadılar. Onun niteliği, ancak Tanrı’nın açıklamayı uygun bulduğu kimseler için açık seçik kılındı. «Kendilerine kitap verdiğimiz kimseler; bunlar o zaman çocuklarını tanıdılar; bunların bir bölümü, bile bile gerçeği gizli tuttular.
Yaratılmışların Efendisi
Peygamberlik ışığı, onun ışığından çıktı, onun ışığıysa Giz’in ışığından doğdu. Tüm ışıkların içinde, en parlak, en tanınır olanı, yaratılmamışın en yaratılmamışı olanı, Sonsuz Bağış Sahibinin ışığı. Onun «h» diye soluk alıp verişi, öbürlerinin soluklarından üstün; onun varlığı, var olmayandan üstün; onun adı, Kelam’dan üstündür, çünkü daha önce var oldu. Bu işleve sahip olandan daha gönül okşayıcı, daha soylu, daha akıllı, daha adaletli, daha nazik, Tanrıdan daha çok korkan, daha sevimli bir kimse, ne ufuklarda, ne ufukların ötesinde, ne de ufukların altında var. Onun unvanı, Yaratılmışların Efendisi’dir, adı Ahmet, sıfatı Muhammed’dir. Buyruğu en kesin, özü en üstün, sıfatı en görkemli, soluk alışı kendine özgü. Ey mucize! Kim var, ondan daha fazla kendini açığa vuran, daha görünür, daha büyük, daha şanlı, daha ışıklı, daha güçlü, daha akıllı? O var ve o vardı, o bilindi tüm yaratılmış şeylerden, varlıklardan ve oluşlardan önce. O anımsandı ve anımsanır «önce» den önce, «sonra»’dan sonra, özlerden ve niteliklerden önce. Onun özü, tümüyle ışık; sözleri, geleceği kapsar; bilgisi tanrısal; konuşması Arapça; kabilesi «ne Doğuda, ne Batıda»; soyu saygın; görevi barış getirmek; unvanı ise, «okumaz yazmaz.» Gözler, onun belirtileriyle açıldı; gizler ve benlikler, onun orada buluşuyla anlaşıldı. Tanrı, kendi Söz’ünü ona söyletti ve bir Kanıt (layan) olarak kendisi, onu doğruladı. Tanrı’nın kendisiydi onu gönderen. Kanıtlayan da o, kanıtlanan da. Susamış yüreklerin dayanılmaz susuzluğunu odur gideren, odur getiren yaratılmamış sözü; bir söz ki ne etkilenir etkilediği şeyden, ne de dille bildirilir. Bu söz, Tanrıyla kaynaşmıştır ayrılmamacasına ve anlaşılmazın sınırlarını aşmıştır. O’dur haber veren, sonu ve Sonun sonlarını. Bulutu kaldırdı ve Kutsal Ev’i gösterdi. O bir sınırdır, bu yüzden yüce bir savaşçıdır. Odur putların kırılması buyruğunu alan, odur putların yok edilmesi için insanlığa gönderilen. Onun üzerinde bir bulut, pırıl pırıl şimşekler çaktırdı; altındaysa parıltılı bir şimşek çaktı, yağmur yağdırdı, ürün verdi. Tüm bilgi, onun okyanusundan tek bir damladır; tüm akıl, onun ırmağının yalnızca bir avuç kadarı; tüm zamanlar, onun yaşamının yalnızca bir saati. Tanrı onunla birliktedir, gerçek de onunla birlikte.
Bu birlik oluşta o, ilktir; sonuncudur peygamber olarak görevlendirilişte; gerçek olarak içte, Tanrı bilgisi olarak dışta.
Hiçbir bilgin yok, onun bilgisine ulaşan; hiçbir filozof yok, onun aklına erişen. Tanrı, yarattıklarına kendisini teslim etmedi. Çünkü yaratılmış olan, yaratıktır; ama orada bulunursa Tanrıdır. Ve Tanrı, Tanrıdır. MuHaMmeD’nin M(mim)’sinden hiçbir şey çıkmadı ve hiç kimse girmedi onun H(ha)’sına; H(ha)’sı, ikinci M(mim)’nin aynısı; D(dal)’si, ilk M(mim)’si gibidir. D(dal)’si onun zaman içindeki sonsuzluğudur; M(mim)’si, saygınlığıdır; H(ha)’si onun Tanrılık durumudur, ikinci M(mim)’si gibi. Tanrı, onun konuşmasını açığa vurdurdu, belirtilerini büyüttü, onu bir kanıt olarak bilinir kıldı. Ona Furkan’i gönderdi, onun dilini yetkinleştirdi, yüreğini nurlandırdı. Onun çağdaşlarını yetersiz kıldı (Kuran’ı taklit konusunda). Onun açıklamalarını kendisi saptadı ve şanını yükseltti. Onun buyruğundan kaçarsan, hangi yolu tutacaksın kılavuzsuz, ey hasta insan? Filozofların düşünceleri, onun yüce aklının önünde ancak gevşek bir kum tepesidir.
Hallac-ı Mansur, Tavasin
