Ana SayfaDenemeAkıl ya da İnsanlık: Sıradanlık

Akıl ya da İnsanlık: Sıradanlık

Akıl mı, o da ne? O ancak sıradanlığın kölesi olan Ben’in habercisi olabilir.

Aklı savunmak, kestirme bir bir gafletin altını çizerek, hayatı nefes alıp vermekten ibaret saymaktır. Yaşamın olumsuzlanması ayağında kullanılan akıl, gündelik birtakım sorunların çözümünde harika işlev görür. Halbuki, güçlü bir beden ya da sağlıklı bir ruha sahip olma kaygısı aklı bu yönde kullanmaz. O bunu istemez. Onun için hayatı iliklerine kadar hissetmek kafidir. Akıllı olma durumu bu manada ahmaklıktır! Kesinliğe ve onun getirdiği ahlaka tapınmayı gerektirir.

Akıl her zaman bedel ödemeye razıdır, o sadece fedakarlığı arzular. Gaddar bir tanrının kucağında kendisini teselli eden hikayeler uydurur. Bu ölümün en kutsal fantezisidir. Bu aşamada duyguların yadsınması olayı tam da akıl oyunlarına göredir. Akıl, sezgileri hapseder, zihni esir alır, hayatı karalar ve diğerleri için kendisini ateşe atar. Bu şey, bireyin parçalanmasının ve gizli ruh hastalığının bir diğer adıdır. Benlik can çekişirken, akıl mabedinin kapıları -zayıf ruhlara- sonuna kadar açılır. O kadar ki, akıl en büyük ayin için beklenen şeref konuğu gibidir.

Varlık, mecburiyetin en zalimce olanıdır. Bu hayatın içi yoz bir varsayımdan yola çıkılarak doldurulmuştur. (Bknz: Saflığın Seni Bulması)

Akıl, çelişkilerin ezeli düşmanıdır, panik halini kaldırmaz, uysal bir çoban köpeği gibi davranış geliştirir. Garantili bir gidişatı tercih eden akıllılık durumu, sorunsuz bir makinenin mucididir. Sözüm ona akıl sahipleri, genelde şunu savunur: Yağmur yağmıyor ama ben yine de şemsiyemi yanıma almalıyım… Ya da akıllı bir erkek konforlu bir hayatın verdiği rahatlıkla şunu söyler: Hayatın ve aldığım tedbirlerin sayesinde acıdan uzak duruyorum… İşte bu temenni sıradanlığın en güzel tespitidir. İnsan ne zaman ki aklın yolunu tercih etmiş işte o zaman, kendisini hayattan soyutlamış demektir. Tıpkı söylemlerinden de anlaşılacağı üzere bu böyledir.

Topluluğa kolayca uyum sağlayan akıl, bu konuda oldukça başarılıdır. Sürüye dahil olmakta hiç tereddüt etmez ki, ortak akıl, denilen bezirganlığa hemen riayet eder. İşte size bir başka akıl oyunu daha… Güçten düşen bir kadın gibi hastalıklı ve bir o kadar da kendisine aşık bir şey. Sizi makinenin dişlilerine sokar ve sistemin bir uzvu haline getirir. Bu vaka insanın en arzulu intiharıdır. O artık çaresizdir.

İnsan, tarihin belli dönemleri hariç, hiçbir zaman kendisi gibi olamadı, buna izin verilmedi çünkü kendi varlığına ön şart olarak yine kendi varlığını sundu. (Bknz: Saflığın Ve İçgüdülerin Ölümü)

Aklı başında olmak tabiri, kısaca bu kaygıları ve yok oluşu özetler. Aklı başındalık uslu bir koyundur. Pençelerini kendisi törpüler, onları göstermekten utanır. Ama yine de memnundur bu halinden çünkü insanlık dizaynı ona göre şekillenmiştir. Hayat, bu yalanın, aldatmacanın elindeki oyuncak gibidir. En büyük koz insandır; ve çoban çoktan kaçmıştır, işte akıl bu hengamede çobansız sürüyü güttüğünü sanır. Ancak güttüğü kendisidir ta kendisi… Hayatı güden insan, hayatın bizzat kendisidir. Aklı selimlik, aklı kılavuz edinmek, hepsi aynı şeye hizmet eder; hayatın sıradanlığına ve sığlığına…

Can Murat Demir

Editör (CMD)
Editör (CMD)http://www.felsefehayat.net
Yazılarını Mavi Melek Edebiyat Topluluğu, Düşünbil gibi dergilerde yayınlama fırsatı buldu. FOL Kitap öncülüğünde bazı kitapların hazırlanmasında görev aldı. Bu kitaplardan bazıları "Sorunsallıkta Yaşamak", Jan Patočka, Plotinos, "Tanrı, Ruh ve Mit", Henri Bergson. 2009 yılından bu yana felsefehayat.net'in (kurucu) editörlüğünü sürdürmektedir.

1 Yorum

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

DİĞER YAZILAR

Dahası - Ötekiler - BAŞKASI

Yalnız Bir Katil Öyküsü

Son cinayetimin üzerinden beş yıl geçti. İşler eskisi gibi yürümüyor artık. Beş yıl önce ifadesi alınan yüz kadar kimseden sadece birisiydim. Bunca zaman geçmesine...

Özlüyorum Seni

Zamansız seni düşünüyorum. Zamanlara hapsetmiyorum. Birini uzun ve dikkatli dinler gibi yapıp, Aklımı sana kaydırıyorum. Beynimdeki şekiller görüntüler hızla çalışmaya, parçalar parçalarla bütünleşmeye çalışıyor. Sonuçta muhteşem kurgunun içinden...

Bazen

Yıldızları süpürürsün, farkında olmadan, Güneş kucağındadır, bilemezsin. Bir çocuk gözlerine bakar, arkan dönüktür, Ciğerinde kuruludur orkestra, duymazsın. Koca bir sevdadır yaşamakta olduğun, anlamazsın. Uçar gider, koşsan da tutamazsın... William Shakespeare

Dil ve Polemik Sanatı

İnsan kendi kişisel zaferini polemik başarısı ile sağlar. Bu kendi zihninde ve etrafında olan ya da meydana gelen kargaşadan-kavgadan çıkardığı tasarımlardır. Başarı derece olarak...

Çocukluğum Gidiyor

Çocukluğum sanki onun göğsünde kabarmıştı.. Sınırlarımı aşarcasına huzurluydum. Kokusu ciğerlerime öyle işlemişti ki, sanki herkes onun gibi kokuyordu... Gitmemesi gerekiyordu... İkimizin de tek dileği buydu. Ama elimizden...

Hasret

Kalbimi hoplatan da ne? Nedir beni dışarı çeken? Çevirip de sıkarak Evden itip yuvadan eden? Aynı ta oradaki bulut Kayalardan sıvışır gibi! Göç etmek istiyorum Varmak ve kalmak bengi! Aha salkıyor kargalar Dostane...

“Çerçici” ‘İnsan Nedir’ Sorusunun Hakikatle İmtihanı

“Çerçici”… Klasik bir edebiyat eleştirisinden daha fazlasını talep etmektedir. Bu hak talebinin doğal sonucu olarak, sıra dışı bir yazım biçimi izlenip, biçim ve üslubun...

Kuşlar Ölüme Doğru

Canhıraş bir çığlık kopuyor gökyüzünden Gözyaşları boşalıyor çocuğun gözünden. Bir düğüm çözülüyor dudaklarımdan Hayat geçiyor başımın üstünden Bütün lodoslara yılmış gibi kalbim. Soğuk ve tatsız umutlarım. 1 artı 1’in hesabından...

İnancın Derinliği‏

Üzerinde durulması gereken önemli konulardan biri de "İnanç"tır. İnanç konusunu herkesle tartışmazsınız. Çünkü karşınızdaki yeterli bilgiye ve anlayış, hoşgörüye sahip değilse siz suçlanırsınız. İnanç...

Felsefe, Duygusal Dışkılama ve Sindirim Sistemi

Felsefe, radarı açık bir sezgi makinesini öngörür. Bu makine bazen insan bazense ruhlardan ibarettir. Kavramlarla boğuşan hem ruh hem de insanlardır. Aydınlık gibi görünse de ayak...

Yekta Kopan ile Söyleşi

Yekta Kopan, Artful Living Edebiyat Söyleşileri'nde yeni yılın ilk konuğu olacak. 9 Ocak Perşembe günü saat 19.30'da Art!Space'te gerçekleşecek olan etkinlik öncesi Kopan'la minik bir...

Kuran, Hz. Muhammed’den Önceye mi Ait?

Geçen ay İngiltere’nin Birmingham kentinde bulunan dünyanın en eski Kuran-ı Kerim cüzlerinin, Hz. Muhammed’in yaşadığı dönemden önceye tarihlenebileceği, bunun da İslamiyetin ilk dönem tarihinin...

Aynalar Yolumu Kesti

Aynalar, bakmayın yüzüme dik dik; İşte yakalandık, kelepçelendik! Çıktınız umulmaz anda karşıma, Başımın tokmağı indi başıma. Suratımda her suç bir ayrı imza, Benmişim kendime en büyük ceza! Ey dipsiz berraklık,...

Saklımda

saçlarından dökülen ışıltıları topladım bir bir, heybemdedir hepsi. merhaba diyemediğim bir yansımanın adısın. şimdi ne desen hoşçakaldır, içimin en yakın yalnızlığında… sen yürüdün , arkanda bıraktığın fırtınadan habersiz. sayısız sokakların renklerinde, suretinle...

30 Days Of Night

30 Days Of Night bir vampir filmi ama alışılagelmişin dışında... Alaska'nın ücra bir kasabasında 30 gün boyunca kışın en karanlık günlerine tanık olunacaktır. Bu tuhaf sebep...