Ana SayfaYazarlarCansu CanRaffaello Sanzio "Atina Okulu Tablosu"

Raffaello Sanzio “Atina Okulu Tablosu”

İtalyan ressam Raffaello Sanzio’nun fresk tarzında ortaya koymuş olduğu bu eserde, genel hatlarıyla felsefe ve bilimlerin ilahi boyutu anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Vatikan’da Stanza della Segnatura’da duvara çizilmiş bu resmin bulunduğu oda içerisinde, harici pek çok resim bulunmaktadır. Raffaello’nun yapmış olduğu bu eserin ana teması genel anlamıyla felsefe iken, yanında bulunan diğer resimlerin ana teması; teoloji, retorik ve adalettir. İdealizm ve realizmin çatışmasını Platon ve Aristoteles üzerinden yorumlamaya çalışan Raffaello, Platon’u göğü; Aristoteles’i de yeri işaret eder bir şekilde resmetmiştir. İdea dünyasını gökyüzüyle bağdaştıran ressam, reel dünyayı da yeryüzü ile bağdaştırmıştır. Zira Platon, daimî olarak uhrevi olanın merak edilmesi gerektiğini savunan bir filozoftur fakat öğrencisi Aristoteles onunla aynı fikirde değildir. O beş duyuyla algılanan şeylerin hikmetini merak etmekle birlikte, uhrevi olanı fizik dışı tutarak metafizik adıyla incelemeye tabii tutmuştur. Bu sebeple tabloda; görünenin, yani insanın maddi olarak tecrübe edebildiği dünya yeryüzüne ait olarak tasvir edilirken; görünmeyen, bilinemeyen, maddi olmayan, ruhsal alemle ilişik dünya da gökyüzüyle tasvir edilmiştir.

İncelemeye devam ettiğimizde karşımıza çıkan başka bir detaysa, Platon ve Aristoteles taraftarlarının giymiş olduğu kıyafetlerin renkleridir. Platon mor ve kırmızı bir kıyafet giyerken; Aristoteles mavi ve kahverengi bir kıyafet giymiştir. Bunun sebebi morun gökyüzünü yani havayı, kırmızının ateşi, mavinin suyu, kahverenginin de toprağı temsil etmesidir. Ateş ve hava ruhsal alemin duyumlanabilen sembolleri iken toprak ve su dünyevi alemin duyumlanabilen sembolleridir.

Tabloda Platon ve Aristoteles’i net bir şekilde teşhis edebilmemizin temel nedeni, ellerinde tutmuş oldukları kendilerine ait eserlerdir. Platon’un elinde tuttuğu kitap “Timeo”dur. Aristoteles’in elinde tutmuş olduğu kitapsa meşhur “Ethica”dır. Tabloda Platon’un çizimi için modellik yapan kişi Leonardo da Vinci iken, basamakların birinde kolunu mermer cisme dayayan Herakleitos’un modelliğini yapan da Michelangelo’dur. Ressam kendini de küçük bir alanda, basamakların altında en sağda resmin dışında düşünürlere bakarken çizmeyi uygun bulmuştur.

Raffaello Sanzio

Atina ekolünü temsil etmek üzere resme çok sayıda karakter yerleştirildiğini görüyoruz. Bu karakterlerden kesin olanların bazıları şunlardır: Platon, Aristoteles, Sokrates, Pisagor, Öklit, Ptolemaus, Zoroaster, Raffaello, Sodoma ve Diyojen. Kesin olmayanlar yani o kişi olduğu düşünülen karakterler ise şunlardır: Kıbrıslı Zenon, Epiküros, Anaksimandros, Empedokles, Boethius, Xenophon, Timon, Büyük İskender, Arşimet’tir. Bu saydığımız isimler dışında da pek çok isim mevcuttur ancak çoğu sanat tarihçisi tarafından tartışmalı bir şekilde ele alındıkları için isimleri detaylandırma kısmına pek girme taraftarı değilim. Eğilmiş bir şekilde geometrik şekiller çizmeye çalışan karakterin Yunan matematikçi Eukleides olduğu düşünülmekle beraber, Raffaello’nun arkadaşı Bramante de olduğu söylenmektedir.

16. yüzyılda sanatın ve düşüncenin köreldiğini düşünen Raffaello Sanzio, insanların tekrardan düşünmelerini sağlamak için; önceki kıymetli düşünürlerin, bilim insanlarının ve sanatçıların figürlerini resmetmeyi kafasına koymuştur. Düşüncenin altın çağını yakalama fikri bu fresk de yoğun bir şekilde gözlemlenebilmektedir. Kutsal inançlar doğrultusunda yedi ana liberal sanat olarak kabul edilen; gramer, retorik, diyalektik, müzik, aritmetik, geometri ve astronominin temsilcileri tabloda bir araya getirilerek insanlara gösterilmeye çalışılmış. Tablonun sol tarafında müzik ve aritmetik bilenler, sağ tarafında geometri ve astronomi bilenler, ortasında ise bu bilimler üzerinde çalışan Atina’nın en ünlü filozofları yer almaktadır.

Eski Yunan’ın büyüklüğü ve Rönesans döneminin getirdiği yeniden doğuşun, alegorik bir üslupla, düşünürler, sanatçılar ve bilim insanları üzerinden aktarılmaya çalışıldığı tabloda; iki heykel ayrıntısı gözümüze çarpmaktadır. Resmin sağında Apollon, solundaysa Athena heykeli bulunmaktadır. Bilindiği üzere Apollon güneşin, ateşin, sanatın, müziğin ve şiirin tanrısıdır. Kâhin olma özelliğine de sahiptir. Athena da sanatın, zekanın, ilhamın, stratejinin, barışın ve savaşın tanrıçasıdır. Ayrıca resimde Athena’nın elinde tuttuğu Medusa kafası da dikkat çeken başka bir ayrıntıdır. Her ikisini ortak noktada birleştiren şeyse, düşünürlerin onlara muhtaç olması durumudur diyebiliriz. Metnin başında bahsettiğimiz ilahi boyut kavramı da tam olarak burada ortaya çıkıyor zaten. Bilim insanlarını, sanatçıları, filozofları düşünmeye iten ve onlara ilham kaynağı olan kişiler Apollon ve Athena’nın ta kendisi. Tüm bunlardan yola çıkarak Raffaello’nun zihninde, Rönesans döneminin getirdiği aydınlanmanın ve silkelenmenin temel kaynağı olarak ilahi güçlerin baz alındığını söylemenin yerinde olacağı kanaatindeyim. Kısacası Raffaello’nun insanları düşünmeye sevk etmek için hazırlamış olduğu bu çalışmaya; tanrıların insanlara bahşettiği sanat, bilim, zekâ, düşünce gibi yeteneklerin hepsinin uygulama alanlarıyla özdeşleştirilmiş, şekilsel birer kopyasıdır diyebiliriz.

Kaynakça:
Vikipedi Özgür Ansiklopedi. (08.12.2021 tarihinde erişilmiştir.) Atina Okulu. https://tr.wikipedia.org/wiki/Atina_Okulu
Youtube. (08.12.2021 tarihinde erişilmiştir.) Raffaello’nun “Atina Okulu” Freski https://www.youtube.com/watch?v=uO7GVjnt3CU

Cansu Can

Cansu Can
Cansu Can
4 Ağustos 1999 tarihinde İstanbul Kadıköy’de doğdum. 2022 yılında İstanbul Medeniyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümünden mezun oldum. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, Adalet Bölümünde ise hala öğrenim görmekteyim. Yazılarımın genel hattını felsefe, mitoloji, ezoterizm, spiritüalizm, sembolizm, edebiyat ve sanat konuları oluşturuyor.

BAŞLIKLAR

2 YORUMLAR

  1. Sistine Şapel ile ilgili şöyle bi bilgi daha vereyim; Şapel’in tavan yüksekliği yaklaşık 40 metredir ve 13 m genişliğindedir. yani çok büyük ve yüksek bi tavan söz konusu. Michelangelo eseri yapabilmek için kendi icadı bi iskele kurduruyor. bu iskele, yerden tavana değil, tavanın en tepesindeki pencelerelerden biribirlerine uzanan levyeler şeklinde. altınada geniş bezler file filan geriyorlar hani sanatçı düşerse diye. bu şekilde hergün ölüm riskiyle 4 senede bitiriyor eseri. Kaynak: https://hoghheim.com/blogs/sanat-tarihi/raphael-atina-okulu

    • Evet Michelangelo’nun yaptığı gerçekten büyük cesaret. Bir sanatçının 4 sene boyunca aynı riski göze alarak eserini tamamlayabilmesi, üstadlık göstergesi kesinlikle. Ayrıca verdiğiniz bu güzel bilgi için de teşekkürler. :))

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

DİĞER YAZILAR

Dahası - Ötekiler - BAŞKASI

Sevgilim

Sevgilim, yetimim benim, aylar nasıl geçiyor zaman hiç geçmezken kapılar kapalı, dünya buzlu cam uyuşmuş gözlerimin önünde hayat akıp gidiyor hiç kımıldamadan ikimizin yerine dinliyorum sevdiğin şarkıları siyah tişörtünü giyiyorum yatarken gömleklerini, kazaklarını,...

8 Boyutlu Kâbus

İnşa edildiği günden beri her yaz gidip ahşap banklarında oturduğum, oynayan çocukları seyrettiğim ve de en önemlisi o çok sevdiğim, dinlendiklerinden, izlendiklerinden haberleri olmadan...

Bir Hiçi Becerdim!

bir hiçi becerdim kırmızı çizgili bir kazağı vardı öylece yatıyordu patates çuvalı gibi ayakları kirliydi gözleri kapaksız iniltisiz ve acısız bir sevişmeydi sadece altımda yatıyordu bir hiçi becerdim sarı saçları mavi gözleri ilk günkü...

Vatikan’ın Gizli İlişkileri

Vatikan'ın ve Papalığın tarihi sayısız cinayet, entrika ve skandalla doludur. Vatikan'da gece sapasağlam yatıp sabaha ceset o/arak kaldırılmak su içmek kadar olağan bir durumdur. Amerikalı...

Son Ol!

Kalbine dokunabilmeme bile ihtimal vermiyorken, daha fazlasını yaptın; beni kalbine aldın. Bu da yetmezmiş gibi aşkı yaşatıyorsun. Sadece elinden tutmak isterken ben, yüreğini açtın...

Bir Filozofun Bir Krala Söylevi

Önde gelen Fransız filozoflarından biri olan Denis Diderot, Langres’te 1713’te doğdu ve 1784’te öldü. Fırtınalı hayatının en büyük başarısı, 1751 ile 1772 arasında yayımlanan,...

Stirner ve Anarşizm Üzerine Birkaç Not

Max Stirner’in bugün hâlâ zaman zaman anarşizm çerçevesinde anılması kasıtlı ve asılsız bir yermeye dayanır: Friedrich Engels, 1886’da anarşistlere karşı başlattığı anti-anarşizm propagandasında Stirner’i...

Kemirgen

... sen kalkıp gittiğin zaman paydos zilinden sonra çocuk püskürten okul kapısı gibi özlemeler savuruyor üstüme aşk sen gidiyorsun ben bomboş kalıyorum içimde gezen yalnızlığın ayak seslerinin yankısı tırmalıyor bedenimi dışarı...

Saçlar

Bataille: “Azize, zevk düşkününden ürküntü ile kaçar; kendi ile onun itiraf edilemez tutkularının aynı olduğunu bilmez.” Gözler büyüleyicidir, ağız baştan çıkarır, göğüs ve kalçalar heyecanlandırır,...

Gezinen Bir Gölgedir Hayat

Gezinen bir gölgedir hayat, gariban bir aktör sahnede bir ileri bir geri saatini doldurur ve sonra duyulmaz olur sesi, bir masaldır gürültücü bir salağın anlattığı ki yoktur hiçbir...

Erkeklerin Niçin Memeleri Var?

Memeli hayvanlarda erkeklerin süt üretmeleri fizyolojik olarak mümkündür. Bu hususta erkekler gerekli anatomik donanıma, fizyolojik potansiyele ve hormonlara sahiptirler. Ancak tabiatın bazı keçi ve...

Hiçlik, Göbeksizlik

Bilinç ve bilinmezlikte... Hiçlik, Aşkınlık, Fena, Göbeksizlik... Sürekliliğin, değişkenliğin ve bilinmezliğin akışı ile yetkin merakın 'oluşlarla devinimini' sürdürmesi, 'hiçlikte varoluşun' hikayesini, yazı dilinin döndüğü kadar motiflerle...

“Her Tür Felsefe Bana Gülünç Geliyor”

Bir boşluk üzerinde yaşıyoruz ve kendime bu boşluğun üzerine bir şey inşa etmenin nasıl mümkün olabileceğini soruyorum. Kesinlikle hiçbir şey bilmiyoruz. Ne sınırlı bir...

Beyti Dost Celse: 2

İyi olunuz..! Her zaman iyi olunuz, iyiliğini seviniz. Başınız ağrıdığı zaman bedeniniz de hastadır. Dostunuzu da incittiğiniz zaman siz hasta olursunuz. İyilik yaptığınız zaman...

Spiritizm’in Temel İlkeleri

ALLAH: ebedîdir, gayrı maddidir, tekdir, Kadiri Mutlakdır, fevkalâde iyi ve adildir. ALLAH, canlı ve cansız, maddi ve gayrı maddi varlıklardan müteşekkil olan Kâinatı yaratmıştır. ...